तुझ्या केशपाशी ओठ हा लावू दे।
पुष्प हे ठेवूं दे चुंबनाचे।।
पुष्प सौरभे त्या विश्व हें मोहून।
आपुले मीलन न देखेल! ॥९५॥
तुझी ती अंगुली, जाई ओठापाशी।
सांगते गूज कांही, बोलते तुझ्याशी ॥
अंगुली ताईने, तुला माझे हृदय ।
विदित केले काय, मला सांग अनंतते ॥९६॥
स्थलाचे कालाचे किनारे हे दोन।
अस्तित्व उद्धीचे भासता।।
आत्मचक्षू याही - काळावरुनी ह्या ।
जलाच्या हालत्या - जशा लाटा।।
अस्तित्वाचे बंध आत्मास अज्ञात ।
दृश्ये जो देखत - साक्षि दृष्ट्या ॥९७॥
शारीर प्रीतीनें - विकलांग होउनी ।
चित्त हे सडूनी जावयाचें ॥
आत्मतत्त्वाची जी क्षयाची भावना।
तियेच्या यातना प्रीतिरुप ॥९८॥
वासनेनें प्रेम अश्रद्धया ज्ञान।
कीर्ति-लोभे दान - व्यर्थ जाई ॥
मूर्तिनें हे देव शास्त्रयोगे वृत्ति।
फलेच्छेने कृति - व्यर्थ जाई ॥९९॥
थोडीशी सु-स्थिति मलाही देऊन ।
अशी माझी मान - कांपली का? ॥
कशाला देवाजी जाहला कनवाळू ।
कां मला लाधला - बुद्धिठेवा ॥
मुलाम्याचे ज्ञान मनाला फासून ।
जीव हा त्रासून - असा गेलो ॥१००॥
आत्मनिवेदन हीच माझी भक्ति।
आणि आत्मगीति हीच अर्चा ॥
श्वासाश्वासासवें शब्दाशब्दा सवे।
भक्ति - गीत गावें - हीच इच्छा ॥
भक्तिनें पूर्णात्मा गीतीनें अंशात्मा ।
पावतो आरामा - चिरंतन ॥१०१॥
विषाचा पेरावा करुनीया ऐसा।
घ्यावया विसावा नको जाऊं ॥
एक एक शब्द जणूं कालकूट।
श्वास माझा स्तब्ध करू पाहे ॥
अनंतते अशी नको जाऊ दूर।
आसवांचा पूर वाहतो हा ॥
रात्रिदेवी देते चांदणे, काळोख ।
मोद आणि दु:ख तसे तूही ॥१०२॥
तुझ्या सौंदर्याचे, सुवास-सेवन ।
करायास नयन, भृंग झाले ॥
किरणगुंजी असली, घालतांना त्यांस।
पंख हलवायास, नुरे भान ॥
म्हणूनी राहिले, अचल ते स्वस्थानीं।
तुला मी गाऊनी, आळवितांना ॥१०३॥
निशा मेघ गळला, शुभ्र चंद्रिकेंत।
अंतरिक्ष-क्षेत्र, पिका आलें ॥
अनंत धान्यें हीं, तारकांच्या रुपें।
कोणत्या मीं मापे, मोजणार ॥१०४॥
केर कचर्‍याची ही - शेज अंगा खाली ।
धूळ दिसते गाली - लागलेली ॥
मंद मंद चाले श्वास जो हवेंत ।
तयाने कंपित तमस्तेज? ॥१०५॥
विजेचा चमत्कार नभीं ऐसा व्हावा।
काळोख लागावा दिसूं पुन्हा ॥
अधिक ही वाढते भीति त्याने मात्र।
भोवताली रात्र - दुणावते ॥
वाढवी निराशा तुझा निमिष हास ।
जीव हा उदास अधिक होई ॥१०६॥
अश्रू हे गाळण्या मला वाटे लाज।
परि ना इलाज - दुजा ठावा ॥
तुझ्या चित्तीं आहे बीज ते प्रीतीचें।
तेंच वाढायाचे जन्मजन्मी ॥
नेत्र सालिलेंच म्हणूनी गाळितो ।
रसदा आंसवाना परी न वासना तुष्ट होई ॥१०७॥
तशी कोल्हे कुई जगाची चालूं द्या।
मला एक वंद्या अनंत-ता ॥
इतर सारे देव तिच्याच रुपाने।
येताच नेत्रानें आकळीन ॥
एरव्ही अदृश्य तयांचे अस्तित्व।
हे न आत्मतत्त्व पूजी यांस ॥१०८॥
पुन्हां पुन्हां व्हावें - असे मी दु:खित
। तूं न सत्यतेंत - कधी यावें ॥
आलीस तूं वाटे - जीव हा घाबरे।
देहास कांपरे असें नाचें (येई) ॥
नको येऊ कधी असे हे चालूं दे ।
चित्त हे भुलूं दे आभासाने संभ्रमात ॥१०९॥
कसाबकरणी ही कशी केली मींच।
असा झालो नीच जन्मोजन्मी ॥
क्षणोक्षणीं घोर - आत्मनाश चाले ।
परी नाही झाले - समाधान ॥
देह हत्या संपे एकाच निधनांत ।
परी आत्मघात सदा चाले ॥
अनंत ते! सरता करूं दे हा वार ।
होउ दे हें ठार - आत्मतत्त्व ॥११०॥
जखम झाली चित्ता सांकळे की रक्त ।
जीव हो भयभीत पाहतां तें ॥
मोडिलेस शब्दा आस ही गारठे।
गीत ही ना उठे - तुझ्या साठी ॥
जा आता - झाले ते असेंच होऊ दे ।
जन्म हा जाऊं दे पुन्हा व्यर्थ ॥१११॥
जीवाची सावली मृत्तिकेचा देह।
तियेला कवटाळी कृतांत हा ॥
कृतांताचे क्रूर नेत्र ते पाहून ।
जीव हा हासून पुढे जाई ॥
फोल चाखी मृत्यू - अभंग तो जीवात्मा ।
पुन्हा घेई जन्मा - निजेच्छाया ॥
मृत्यूचा कोंबडा दाण्यांसाठी हिंडे ।
तया न सांपडे - कधी ही तो ॥११२॥
ऒठ तो हालला - फुलेला कपोल ।
गांठ बोलाफुला - पडे ऐशी ॥
बोलल्या आशया सुवास अर्थाचा ।
गालिं एक वाचा - स्पष्ट होई ॥११३॥
नाचक्की होउ द्या जगामध्ये माझी।
पाप ते भोगू द्या मला पुरतें॥
शापांचे वर्षाव - मजवरी होउन।
देह हा भंगून - असा जावो ॥
नको हा कटाक्ष अंतरीं टाकणें ।
आणि हा चालणे - पुन्हा श्वास ॥
वैताग येउनी जीव द्यावा वाटे।
नाचता ही दाटे अशी चित्तीं ॥११४॥
मंगल स्नानानें - अखंड अश्रूंच्या।
माझिया जीवानें शुद्ध व्हावे॥
एक हेतू मनी सदा वागे माझ्या।
निराशा न म्हणूनी कधी होई ॥
गळूं दे आसवें घडो अंत:स्नान।
कधीही न पूर्ण आस व्हावी॥११५॥
१९-९-५८